Mikrokristalin Selüloz (Microcrystalline Cellulose - MCC), doğal kaynaklardan elde edilen, beyaz renkli, kokusuz, tatsız, lifsi veya granüler yapıda bir bileşiktir. Genellikle farmasötik, gıda, kozmetik ve kişisel bakım ürünlerinde dolgu maddesi, stabilizatör ve kıvam artırıcı olarak kullanılır. İşte mikrokristalin selüloz hakkında detaylı bilgiler:

📌 Kimyasal Yapısı ve Elde Edilişi

  • Kaynağı: Genellikle pamuk linteri veya odun gibi selüloz içeriği yüksek bitkisel materyallerden elde edilir.

  • Yapısı: Selülozun kısmi hidroliziyle elde edilir. Bu işlem amorf bölgelerin uzaklaştırılmasını sağlar ve geriye kristal yapıdaki mikrofibriller kalır.

  • Moleküler Formülü: (C₆H₁₀O₅)ₙ

  • Görünüm: Beyaz, serbest akışlı, granüler veya toz halinde bir madde.

🏭 Üretim Süreci

  1. Bitkisel kaynaktan selülozun ayrılması.

  2. Asidik hidroliz ile amorf kısımların parçalanması.

  3. Kristalin yapıdaki parçaların ayrılması, yıkanması ve kurutulması.

  4. Gerekirse öğütülerek uygun partikül boyutuna getirilmesi.

⚙️ Fiziksel ve Kimyasal Özellikler

Özellik Değer veya Açıklama
Görünüm Beyaz, kokusuz, tatsız toz
pH (sulu süspansiyon) 5.0 – 7.5
Çözünürlük Suda çözünmez, şişer
Higroskopiklik Hafif higroskopik
Yoğunluk 1.5 – 1.6 g/cm³
Nem İçeriği Maks. %5 – 7 genellikle

💊 Kullanım Alanları

1. Farmasötik Endüstri

  • Tablet üretimi: Dolgu maddesi, bağlayıcı ve kırılganlığı azaltıcı.

  • Doğal eksipiyan: Sindirilemez olduğu için kontrollü salım sistemlerinde kullanılır.

  • Kapsül dolumu: Düşük akışkanlı tozlara akış kolaylığı kazandırır.

2. Gıda Endüstrisi (E460(i))

  • Kıvam artırıcı, emülsifiye edici, yağ ikamesi ve diyet lifi olarak.

  • Kalorisiz dolgu maddesi olarak düşük kalorili ürünlerde kullanılır.

  • Dondurmalarda ve soslarda kıvam verici.

3. Kozmetik ve Kişisel Bakım

  • Diş macunu, yüz maskeleri, cilt bakım ürünlerinde koyulaştırıcı ve stabilizatör.

  • Ciltte kayganlık hissi sağlar.

✅ Avantajları

  • Doğal ve biyolojik olarak parçalanabilir.

  • Zehirsiz ve güvenli (FDA ve EFSA tarafından onaylı).

  • Geniş pH aralığında stabil.

  • İyi bağlayıcılık ve akışkanlık sağlar.

⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Aşırı kullanım gastrointestinal rahatsızlıklara (şişkinlik, gaz) neden olabilir.

  • Suda çözünmediği için bazı uygulamalarda çözünür eksipiyanlara gerek duyulabilir.

📄 Regülasyon ve Onaylar

  • E Kodu: E460(i)

  • FDA: GRAS (Genel olarak güvenli kabul edilir)

  • USP/EP: Farmakope standartlarına uygunluk gerekir.